Klik hier voor een samenvatting van dit artikel
Oplichting via malafide webwinkels voorkomen in het kort
Oplichting via online nep webshops komt steeds vaker voor. Wil jij veilig online shoppen en voorkomen dat je slachtoffer wordt van oplichting? Hieronder laten we zien waar je een nep webwinkel aan kunt herkennen:
- Standaard ontwerp en taalfouten op de website.
- Hoge kortingen voor populaire producten.
- Vreemde of afwijkende domeinnaam.
- Geen veiligheidscertificaat (https).
- Geen Thuiswinkel Waarborg Keurmerk.
- Geen contactpagina.
- Geen reviews of slechte reviews.
- Alleen mogelijk om vooraf te betalen.
- De website is relatief nieuw.
- De webshop adverteert vooral via sociale media.
Wil je meer weten over nep webshops en wat te doen als je slachtoffer bent geworden van oplichting via een malafide webshop? Lees dan ons uitgebreide artikel hieronder.
We gaan steeds meer online winkelen en de totale omzet van webshops stijgt jaar na jaar. In 2020 behaalden Nederlandse bedrijven maar liefst 32 miljard euro aan online omzet volgens het CBS. Doordat online shoppen zo populair is, zijn webwinkels ze ook interessant voor cybercriminelen en fraudeurs. In 2021 deden 17.500 slachtoffers van malafide webwinkels aangifte bij de politie. Naar schatting is minstens 1 op de 5 Nederlandse webshops malafide.
In de meeste gevallen doen slachtoffers een betaling bij een nep website. Daarna kunnen ze fluiten naar de gekochte producten én naar hun geld. Maar er zijn ook andere scams mogelijk waarbij fraudeurs weldegelijk producten verkopen. Je denkt bijvoorbeeld een merkartikel te bestellen, maar krijgt een namaakvariant thuis geleverd.
De opkomst van dropshipping draagt hieraan bij. Bij dropshipping bestel je bij een Nederlandse webshop, maar vervolgens krijg je een pakketje uit bijvoorbeeld Azië. De webwinkel houdt namelijk geen voorraad aan en plaatst jouw bestelling simpelweg direct bij de leverancier. De online winkelier heeft daardoor het product zelf niet gezien, noch de kwaliteit beoordeeld.
Hoe weet je nou of een online webwinkel betrouwbaar is? Sommige valse webshops zijn eenvoudig te herkennen, maar er zijn ook frauduleuze webshops die zo goed ontworpen zijn dat ze bijna niet te onderscheiden zijn van echte online winkels. In dit artikel leggen we uit hoe je nep webwinkels op tijd herkent. Ook vertellen we wat je moet doen als je bent opgelicht.
Hoe herken ik malafide webshops?
Het is belangrijk om tijdens het online shoppen altijd waakzaam te blijven. Kosten de Nike-schoenen die je op het oog hebt overal honderd euro, maar biedt een onbekende webshop ze aan voor de helft? In alle maten en kleuren? Of zie je een fraaie televisie die honderden euro’s goedkoper is dan bij alle andere winkels? Gebruik dan je gezonde verstand: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat vaak ook zo.
Twijfel je of een webshop betrouwbaar is? Met de onderstaande signalen leer jede betrouwbaarheid van online winkels inschatten. Voorkom oplichting en controleer onderstaande zaken voordat je een bestelling plaatst.
1. Standaard ontwerp en veel taalfouten
Criminelen zullen niet veel tijd in het ontwerp van een nep webshop stoppen. Ze willen met zo min mogelijk moeite zo veel mogelijk mensen oplichten. Ziet de website er heel standaard uit, alsof hij in tien minuten in elkaar is gezet? Het zou dan zomaar een nep webwinkel kunnen zijn.
Ook taalfouten en kromme zinnen zijn een aanwijzing. Een enkele spelfout kun je natuurlijk altijd tegenkomen bij een webshop. Staat de site er echter vol mee? Wees dan voorzichtig! Dit is een teken dat de teksten niet door een redacteur geschreven zijn en mogelijk door Google Translate zijn gehaald. Cybercriminelen die vanuit het buitenland slachtoffers proberen te maken in Nederland, werken vaak op deze manier.
Maar let op: er zijn tegenwoordig ook veel nep webwinkels die veel lastiger van echt te onderscheiden zijn. Een professioneel ogende website is lastiger te maken, maar verhoogt ook de kans dat mensen erin trappen.
Belangrijk
Alle afbeeldingen die je in dit artikel ziet, zijn screenshots van webshops die op het moment van schrijven actief zijn. Al deze webshops zijn door de politie aangemerkt als malafide.
2. Hoge kortingen voor populaire artikelen
De gemiddelde nep webshop valt op met zijn goede aanbiedingen, waarbij veelal populaire producten van bekende merken voor lage prijzen worden aangeboden. Ook zijn alle producten vaak uit voorraad leverbaar, zelfs als ze op andere plekken volledig uitverkocht zijn. Dat is uiteraard verdacht.
Toch is dit signaal niet altijd makkelijk te herkennen, zeker in periodes waarin ook betrouwbare webwinkels stunten met prijzen, bijvoorbeeld rond Black Friday en kerst. Aanbiedingen met vijftig procent korting of meer zijn geen uitzondering in deze periode. Hoe weet je dan of het een realistische verkoopprijs is?
Om daar een antwoord op te krijgen is het slim om een prijsvergelijker te raadplegen. Hiermee zie je in een oogopslag de prijs van het product waar je je zinnen op hebt gezet bij andere aanbieders. Als zij het item tegen een vergelijkbare prijs aanbieden, mag je er van uitgaan dat de prijs correct is. Zie je daarentegen dat de meeste webshops honderd euro voor iets rekenen en een andere webwinkel slechts vijftig euro voor hetzelfde product, dan kan dat een lokkertje zijn om je zuurverdiende centen af te pakken.
3. Vreemde of afwijkende domeinnaam
Cybercriminelen misbruiken soms de naam van een bekende webwinkel met een goede reputatie. Oplichters gebruiken een domeinnaam die bijna hetzelfde is als de originele domeinnaam, bijvoorbeeld medIamarkt.nl, met een hoofdletter ‘i’ in plaats van een kleine letter. Criminelen proberen ook met websites als coolblue-discounter.nl te doen alsof ze een officiële Coolblue kortingssite zijn. Dit zogenaamde website spoofing is een bekende scam die ook wordt gebruikt in de crypto wereld.
Met Google-trucjes en het kopen van advertentieruimte hopen de oplichters dat je op hun website uitkomt en nietsvermoedend een bestelling plaatst. Partijen als de MediaMarkt steken – logischerwijs – veel werk in het offline halen van frauduleuze webshopkopieën. Dat is fijn, maar het lijkt dweilen met de kraan open.
Maar er zijn ook andere trucjes. Nep webwinkels gebruiken graag een webadres dat hoog scoort in zoekmachines als Google zodat ze meer bezoekers trekken. Een twijfelachtige webshop die dure schoenen van Nike verkoopt? Dan kan de site zomaar nikeschoenen2018.nl of goedkopenikeairmax1.nl heten.
Een andere manier is het opkopen van oude domeinen met (nog) een goede reputatie. In dat geval zie je dat er een mismatch is tussen de domein en de artikelen die verkocht worden. Heet een website janssen-mode.nl (fictief voorbeeld), maar wordt er haardhout verkocht dan weet je dat er iets niet aan de haak is.
4. Geen veiligheidscertificaat
Een winkel die zijn waren online verkoopt, verwerkt persoonlijke gegevens. Om ervoor te zorgen dat dit veilig gebeurt, moet hij een beveiligde verbinding regelen. Hiervoor heeft hij een SSL- of TLS-certificaat nodig. Dit zijn veiligheidscertificaten die worden uitgeven door een onafhankelijke derde partij, ook wel de certificatieautoriteit (CA) genoemd. Dit certificaat garandeert dat er een versleutelde verbinding is tussen jouw apparaat en de site van de verkoper, zodat niemand jouw gegevens kan onderscheppen.
Een beveiligde verbinding is in een oogopslag te herkennen. In de adresbalk of onderin het scherm staat het icoontje van een hangslot. Door erop te klikken kun je de geldigheid van het certificaat checken. Ook staat ergeen http, maar httpsin de URL. De extra -S op het einde staat voorSecure, wat betekent dat je je in een beveiligde omgeving bevindt. Zie je geen hangslot of https in de URL? Dan is dat geen goed teken en kun je beter elders je online aankopen doen.
5. Geen Thuiswinkel Waarborg-keurmerk
Controleer de keurmerken die een online winkel heeft. Het bekendst is het Thuiswinkel Waarborg-keurmerk. Dit is het kwaliteitskeurmerk dat de organisatie toekent aan legitieme webwinkels. Het wordt ondersteund door de Consumentenbond.
Als een online winkel dit logo toont, voldoet het aan de geldende wet- en regelgeving in ons land en biedt het een veilige betaalomgeving. Zo weet je zeker dat de winkel bestaat, duidelijk is over zijn prijzen, een bedenktijd van minimaal 14 dagen hanteert, zorgvuldig omspringt met je gegevens, een goed beveiligd bestelproces heeft en beschikt over een onafhankelijke geschillencommissie.
Malafide webwinkels zijn doorgaans niet aangesloten bij keurmerken als Webshop Keurmerk en Thuiswinkel Waarborg. Ze mogen deze logo’s daarom niet gebruiken. Zie je op de website van de webwinkel geen keurmerk? Dan is het misschien verstandig om op zoek te gaan naar een andere online shop.
Ook als je het logo wel op de site van de webwinkel ziet, moet je opletten. Soms komt het voor dat de verkoper het logo toont enzelfs de certificaatpagina namaakt. Door op deledenlijstvan Thuiswinkel Waarborg te kijken, weet je zeker of een webwinkel is aangesloten bij het keurmerk.
6. Er is geen contactpagina
Als een webwinkel geen contactpagina heeft, dan is dit ook geen goed teken. Een webwinkel moet altijd bereikbaar zijn als klanten vragen hebben of wanneer ze aankopen willen retourneren. Alleen een e-mailadres en een chatpagina is niet voldoende.
Volgens de wet moet zowel het telefoonnummer als het adres van de webwinkel duidelijk op de site vermeld staan. Ook het KvK-nummer en BTW-nummer mogen niet ontbreken op een website van een online winkel. Deze informatie vind je meestal onderaan de homepagina. Ook kun je bij de Kamer van Koophandel checken of deze gegevens kloppen.
7. Je kan geen reviews of alleen slechte reviews vinden
Op internet zijn er tal van sites te vinden waar gebruikers kunnen vertellen over hun ervaringen met een webshop, zoals Trustpilot en Yelp. Als je op internet geen enkele review van een webshop vindt, kan dat verdacht zijn. Wellicht is dat een teken dat je beter ergens anders je aankopen kunt doen.
Maar ook slechte reviews zijn een teken aan de wand. Het is ook aan te raden om de naam van de webshop in te tikken in een zoekmachine, zoals Google. Als er veel klachten zijn over een bedrijf dan komt dit in de zoekresultaten vaak ook naar boven.
8. Het is alleen mogelijk om vooraf te betalen
Een webwinkel is verplicht om klanten de mogelijkheid te bieden om (een deel van) het bedrag achteraf te betalen. Een webshop die eist dat je het volledige bedrag vooraf betaalt, kun je beter vermijden. Volgens de wet mag een verkoper je niet dwingen om meer dan vijftig procent van het totaalbedrag vooraf te betalen. En als een webshop alleen betaalmethoden aanbiedt zonder aankoopbescherming voor kopers (zoals bitcoin), dan moet je daar ver uit de buurt blijven.
Veel bekende online winkels bieden de mogelijkheid om achteraf te betalen en maken bijvoorbeeld gebruik van AfterPay of Klarna. Let op dat deze services hun eigen risico’s met zich meebrengen, zoals je in ons uitgebreide artikel over Klarna kunt lezen.
9. De webshop bestaat nog niet lang
Malafide online shops bestaan vaak niet lang, omdat ze ook weer offline worden gehaald.Als een webshop pas sinds kort bestaat, is dat een extra teken dat er geen sprake is van zuivere koffie. Via de website vanStichting Internet Domeinregistratie Nederland(SIDN) kan jewebshops met een .nl-domeinnaam controleren. Een website met .com aan het einde van de domeinnaam kun je controleren viaWho.is.
Na het invullen van een website krijg je informatie te zien over de partij achter de site. SIDN geeft onder andere aan wanneer de website geregistreerd is, met welk e-mailadres dat gedaan is en wie de registrar is. De registrar is het bedrijf dat namens de webshop de domeinregistratie regelt. De registrar kan een website offline halen als die gebruikt wordt voor schadelijke doeleinden als oplichting.
10. De webshop maakt vooral gebruik van advertenties via sociale media
Bovenaan in Google komen is lastig, zeker met een malafide webshop. Veel nep webwinkels maken dan ook gebruik van advertenties op sociale media. Op die manier kun je een webshop lanceren, direct gaan adverteren en de webshop daarna weer snel offline halen.
Natuurlijk staan er op sociale media als Facebook en Instagram ook genoeg advertenties van bedrijven die wel betrouwbaar zijn. Maar door het gemak waarmee op deze manier grote groepen te bereiken zijn, is dit een populaire werkwijze voor frauduleuze aanbieders. De Autoriteit Consument en Markt schat dat Nederlanders daardoor voor 5 miljoen euro aan schade hebben geleden. Let dus extra goed op als je koopt via sociale media.
Verdachte webshop checken
Bovenstaande signalen helpen om een onbetrouwbare webshop te herkennen. Vermoed je op basis van bovenstaande signalen met een een malafide webshop te maken te hebben? Dan zijn er een aantal instanties waarbij je dat kan controleren.
- Check het websiteadres van de webshop op een speciale pagina van de politiewebsite. Het is ook mogelijk om een bankrekeningnummer, e-mailadres en telefoonnummer te controleren. Een andere politiepagina bevat een zwarte lijst met bekende malafide webshopswaar je dus niet mee in zee moet gaan. Dit is de meest actuele lijst. De politie waarschuwt echter dat het ontbreken van een webshop niet hoeft te betekenen dat de website betrouwbaar is, maar dat er (nog) geen meldingen over zijn.
- Een andere manier om te controleren of een webshop veilig is, is via de ScamCheck van veiliginternetten.nl. Je vult hier een URL in en krijgt vervolgens informatie over certificaten (zoals Thuiswinkel waarborg), trust score en eventuele rapportages voor phishing en malware. Ook zie je hoe oud de website is en waar de servers staan.
- Zoek met de gegevens van de webshop in het handelsregister op de website van de Kamer van Koophandel. Elk bedrijf, ook een webshop, is ingeschreven in het handelsregister. Als de website die jij zoekt ontbreekt, is dat een slecht teken. Maar dat een webshop wél in het register staat, wil niet zeggen dat de webwinkel daarom te vertrouwen is. Het is raadzaam om de gegevens te gebruiken voor meer (online) onderzoek.
Veilig online betalen
Bij de meeste fake webwinkels kun je alleen een bestelling plaatsen als je een account hebt. Zo weet de oplichter hoe je heet, waar je woont en welk telefoonnummer en/of emailadres je gebruikt. Bij het gros van de nep webshops kun je alleen met creditcardbetalen. Zo krijgt de oplichter een compleet profiel van je. Dit profiel kan hij gebruiken om creditcardfraude mee te plegen door met jouw identiteit en creditcard online bestellingen te plaatsen en die af te leveren op een ander adres.
Hoe kun je veilig online betalen bij webshops? Hieronder bespreken we een aantal betaalmethodes en geven we tips voor veilig online betalen.
Creditcard
Betalen met je creditcard is dus een risico, al biedt het wel een zekerheid als je wordt opgelicht. Wanneer je kunt bewijzen dat je bent opgelicht dan onderneemt je creditcardmaatschappij actie om toekomstige fraude te voorkomen. Daarnaast krijg jij je aankoopbedrag en eventuele verzendkosten terug.
iDEAL
Bij iDEAL, de populairste betaalmethode onder Nederlanders, is dit niet het geval. Bij oplichting word je doorverwezen naar je bank, maar die doet vaak weinig aan dergelijke fraude. Je geld zie je bijna nooit terug. De meeste nep webshops ondersteunen (vanwege administratieve redenen) geen iDEAL-betalingen, maar als dit wel het geval is, kan je er dus beter geen gebruik van maken. Het kan namelijk een nep-omgeving zijn.
PayPal
Betaal liever met PayPal (let erop dat je geen bankrekening of creditcard gekoppeld hebt), dan krijg je je geld terug bij oplichting. Achteraf betalen met een bankoverschrijving is de meest veilige methode, maar bijna geen enkele nep webshop biedt die optie. Heel vreemd is dat natuurlijk niet, aangezien de oplichters uit zijn op jouw gegevens en geld. Lees hier hoe je veilig PayPal gebruikt.
Wat te doen als je opgelicht bent via een nep webshop?
Ben je helaas toch slachtoffer geworden van oplichting door een nep webshop? Heel vervelend, maar er zijn diverse dingen die je kan doen.
- Doe altijd aangifte bij de politie. De kans dat je hier je geld door terugkrijgt is klein, want de politie krijgt maandelijks honderden van dergelijke aangiftes binnen en heeft te weinig capaciteit om ze allemaal op te pakken. Dat veel oplichters uit het buitenland komen, bemoeilijkt de zaak. Maar als veel mensen aangifte doen van oplichting door een bepaalde webshop, is de kans groter dat de politie die melding oppakt om verdere oplichting te voorkomen. Het vergroot ook de kans dat jouw aangifte wordt opgepakt en je mogelijk je geld terugkrijgt. Aangifte doen kan online bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting.
- Heb je bij de nep webshop betaald met je creditcard? Dan kun je proberen het geld terug te krijgen via je creditcardmaatschappij. Zo help je ook mee om toekomstige fraude te voorkomen. Houd daarnaast de komende tijd je creditcard-afschriften goed in de gaten: wees alert op betalingen die jij niet hebt gedaan. Misbruik van creditcardgegevens is namelijk erg populair. Zie je een onbekende betaling, licht dan direct je creditcardmaatschappij in. Die kan de betaling namelijk terugboeken of je creditcard blokkeren.
- Heb je betaald met PayPal? Controleer dan of je bankrekening of creditcard gekoppeld is aan je PayPal-account. Ja? Licht deze organisatie in, want die kunnen je helpen door bijvoorbeeld te letten op frauduleuze betalingen door de oplichter(s). Informeer PayPal daarnaast dat je bent opgelicht en verstrek de benodigde gegevens. PayPal biedt een aankoopbescherming en geeft je je geld terug als je bestelling niet geleverd is. De aankoopbescherming geldt ook als je product beschadigd geleverd is of wanneer het artikel niet aan de omschrijving voldoet.
- Geef de site door aan de registrar. Die kan de website van de malafide webwinkel uit de lucht halen.
- Gaat het om een website die wordt nagebootst, bijvoorbeeld de Mediamarkt website? Maak dan ook melding bij de betreffende webshop.
Conclusie
De politie werkt samen met banken en online betaaldiensten als iDEAL om malafide webshops tegen te gaan. Krijgen zij vijf fraude-aangiftes over een verdachte webshop? Dan mogen zij de rekening van de malafide webshop tijdelijk bevriezen.
Natuurlijk ligt er ook een grote taak bij de consument om alert te zijn tijdens het online shoppen. Gebruik je gezonde verstand en laat je niet verleiden door aanbiedingen die te mooi zijn om waar te zijn. Hopelijk helpen bovenstaande tips jou om nep webshops op tijd te herkennen en veilig online te shoppen! Lees ook ons artikel met tips voor veilig online shoppen en ons artikel om oplichting op Marktplaats te voorkomen.
Nep wepshops herkennen: veelgestelde vragen
Heb je nog vragen over nep webshops? Kijk dan in het overzicht hieronder met veelgestelde vragen. Klik op de vraag om het antwoord te bekijken.
Staat jouw vraag er niet tussen of heb jij nog aanvullende tips om nep webshops te herkennen? Laat het weten in de reacties!
Hoe herken ik een nep webshop?
Kom je op een webshop onderstaande zaken tegen? Wees dan alert! Mogelijk heb je te maken met een malafide webshop:
- Er is een standaard ontwerp met veel taalfouten.
- Je krijgt hoge korting op populaire artikelen.
- Er is een vreemde of afwijkende domeinnaam.
- Er is geen veiligheidscertificaat.
- De webshop heeft geen Thuiswinkel Waarborg-keurmerk.
Lees hier alle signalen die aangeven dat je met een malafide webshop te maken hebt.
Hoe kan ik veilig online betalen bij webhops?
PayPal is een redelijk veilige betaalwijze. Je krijgt dan je geld terug bij oplichting. Achteraf betalen met een bankoverschrijving is de meest veilige betaalmethode. Er zijn uiteraard bijna geen nep webshops die deze optie bieden.
Wat moet ik doen als ik slachtoffer ben geworden van oplichting via een malafide webshop?
Er zijn een aantal zaken die je kunt doen als je slachtoffer bent geworden van oplichting via een nep webshop:
- Doe altijd aangifte bij de politie.
- Afhankelijk van de betaalmethode kun je proberen je geld terug te krijgen.
- Geef de website door aan de registrar. Die kan de website van de nepwinkel mogelijk uit de lucht halen.
Lees hier al onze tips om nep webshops te herkennen.
Welke sites zijn niet betrouwbaar?
Er zijn een aantal manieren waarop je een onbetrouwbare website of webshop kan herkennen:
- Er is geen veiligheidscertificaat (https).
- De domeinnaam is vreemd of afwijkend.
- Er is geen contactmogelijkheid.
- Je vindt geen reviews of alleen slechte reviews.
Lees hier meer tips om nepwebshops te herkennen.
Wat te doen met een valse webshop?
Heb je een valse webshop ontdekt, dan kun je een aantal zaken doen:
- Neem contact op met de registrar om de webwinkel offline te halen.
- Ben je opgelicht? Doe dan aangifte bij de politie en neem contact op met de gebruikte betalingsinstantie om je geld terug te krijgen.
- Gaat het om een nepvariant van een bestaande webshop? Neem dan ook contact op met de echte webwinkel.
Ronella van der Burgt
Techredacteur
Ronella houdt zich bezig met de vraag hoe we onze digitale samenleving zo veilig mogelijk maken. De huidige digitale ontwikkelingen zorgen ervoor dat we steeds voor nieuwe veiligheidsvraagstukken komen te staan. Ronella wil daarom meer bewustwording creëren over cybersecurity en mensen wijzen op de risico’s en valkuilen
Anton Mous
Privacy en securityredacteur
Politicoloog, historicus, webredacteur, copywriter: Anton is van vele markten thuis. Hij zet zijn schrijftalenten in voor VPNgids.nl om lezers op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen op het gebied van cybersecurity en privacy.
Meer artikelen uit de sectie Cybercrime
Spam-mail stoppen? Zo blokkeer je ongewenste e-mails
11 juni 2024
Wat is sms-fraude en hoe herken ik smishing (sms-phishing)?
15 november 2022
Wat is swatting en hoe zorg je ervoor dat jij geen slachtoffer wordt?
25 april 2024
